Deze tekst is een samenvatting van de lezing die Koen Vandenberge gaf op de studiedagen rond het thema "Hoogbegaafd, een probleem?" die op 19 oktober en 1 december 2005 doorgingen naar aanleiding van de opname van een aantal fiches rond hoogbegaafdheid in de Werkmap Leerzorg.
Dit artikel werd naar aanleiding van deze studiedagen reeds gepubliceerd op de website van LetOp. YW.

Koen Vandenberge
Vrije Basisschool Wakkerzee

Historiek

De werking van deze school kadert in het algemeen beleid van inspelen op concrete zorgvragen van individuele leerlingen. Vanuit de initiële werking aan de zorgvragen van één HB leerling, werd een meer globaal beleid opgebouwd, dat nu al gedurende een aantal jaren succesvol blijkt. Dit beleid evolueert: het is de bedoeling te blijven inspelen op de behoeften van de individuele leerlingen, ook in de toekomst.

Opzet:

Binnen de klassen:

Binnen alle klassen wordt op alle leerlingen met hun eigen mogelijkheden ingespeeld. Dat geldt ook voor de hoogbegaafden. Dit vindt men in de school een evidentie, heel het team staat hier achter. Hoogbegaafden zijn “gewoon” één van de doelgroepen voor extra zorg.

Mogelijkheden hiertoe bieden zich momenteel in:

• Een projectwerking die binnen de school in alle leerjaren werd ingevoerd, en die per leerjaar bepaalde ontwikkelingsdoelen betracht. Hierin kan goed gedifferentieerd worden naar hoogbegaafden toe
• Werken met de Axenroos om sociale vaardigheden te blijven ontwikkelen bij alle leerlingen, ook de hoogbegaafden.
• Uitwerking van eigen materiaal voor het werken met niveaugroepen binnen het contractwerk: in het schooljaar 2005-2006 wordt dat gerealiseerd voor één leerjaar. De andere leerjaren volgen. Intussen wordt gewerkt met bestaande materialen.

Buiten de klassen:

Enerzijds voorziet men kangoeroeklassen, anderzijds is meester Koen twee uren per week klasvrij voor de coördinatie van de HB werking en voor de nodige individuele begeleiding mogelijk te maken voor de HB leerlingen.

Kangoeroeklassen:

• wordt voorzien met inzet van vrijwilligers
• coördinatie gebeurt door meester Koen
• Onderwerpen:
• 1 uur sociale vaardigheden (in een eerste fase: tegenwoordig wordt dat opgenomen in de klassen zelf)
• 2 uur projectwerk
• 1 u schaken
• 1 u een vreemde taal (eerste was er Chinees, nu is er Italiaans)
• 1 uur Lichamelijke Opvoeding: algemene motoriek

Individuele coaching:

• een leerling kan eventueel gemiste leerstof versneld bijgewerkt krijgen
• individuele coaching is mogelijk: meester Koen fungeert als vertrouwenspersoon voor de HB leerlingen

Coördinatie:

meester Koen zorgt voor de coördinatie van de HB werking, staat andere leerkrachten bij, volgt de leerlingen op en is aanwezig bij gesprekken met externe begeleiders en ouders.

Selectie van de leerlingen:

signalisatie door:

• leerkrachten (die meer en meer de kenmerken beginnen te zien)
• ouders (al dan niet bijgestaan door specialisten zoals CBO)

Basis van deze werking: Waar komen de 4 uren en middelen vandaan?

• directrice springt in voor muziek en zorgt voor een klasvrij uur
• een ouder neemt het knutselen waar in de klas en zorgt voor 2 klasvrije uren
• een uur uit het lestijdenpakket (LO) werd aan de HB werking toegewezen

Toekomst?

• de bijsturing blijft: de school zal blijven uitgaan van de zorgvragen van individuele kinderen, en zal blijven inspelen op vragen van ouders en leerkrachten
• dit zal gebeuren op niveau van de klas, de kangoeroeklas, individueel
• het team zelf blijft ook evolueren
• de differentiatie binnen de klassen wordt verder uitgewerkt

Opmerkingen

• Meester Koen benadrukt dat elke school zelf moet kijken wat er mogelijk is, maar wijst er op dat enkele eenvoudige zaken vaak grote effecten hebben: met wat bereidwilligheid, soepelheid en fantasie kan er veel
• Deze school werkt met vrijwilligers en dat loopt naar ieders tevredenheid – er zijn wel vragen wat de continuïteit betreft
• De school trekt leerlingen aan van ver buiten haar gewone rekruteringsgebied. Ze hoopt dat dit op termijn niet op haar werking gaat wegen, en drukt te hoop uit dat scholen uit de omgeving haar voorbeeld zullen volgen, zodat de toestroom van hoogbegaafden de zorgwerking niet zal scheeftrekken in de toekomst